Onlangs raakte ik – op een verjaardagsfeestje van een wederzijdse vriendin – in gesprek met een leuke vrouw. Zoals vaker kwam na de vraag ‘Waar ken jij X van?’ het gesprek al gauw op werk. Toen ik vertelde dat ik uitvaarten fotografeer, reageerde ze heel verrast. ‘Goh, wat apart! Ik wist niet dat dat ook werd gedaan.’  Dit is een reactie die ik wel vaker krijg. Hierna vallen mensen vaak even stil, alsof ze zelf een beeld moeten vormen in gedachten. Zo ook deze vrouw, die vervolgens zei: ‘Ja, nu ik er zo over nadenk, klinkt het eigenlijk best logisch. Jammer dat ik daar eerder nooit aan heb gedacht. Vorig jaar is mijn vader plotseling overleden en als ik nu terug kijk, merk ik dat ik veel dingen heb gemist of ben vergeten. Hoe ben je op het idee gekomen om dit te gaan doen?’

Dit is een vraag die ik natuurlijk wel vaker krijg en waar ik niet echt een eenduidig antwoord op kan geven.

Herinneringen verliezen scherpte

Ik denk dat de kiem ligt in mijn moederschap. Toen mijn zoon geboren werd, was alles nieuw en bijzonder. Alles wat ik meemaakte, maakte zoveel indruk dat ik me niet kon voorstellen, dat ik het ooit zou vergeten. Toen echter mijn dochter werd geboren, bleek dat toch het geval. Regelmatig vroeg ik me af: Hoe ging dat met mijn zoon? Wanneer sliep hij door? Wat was zijn favoriete knuffel? Kortom; ik merkte dat ook indrukwekkende ervaringen hun scherpte verliezen; dat details vervagen en soms zelfs compleet worden vergeten.

Bij een afscheid van een geliefde gebeurt dat ook: het is een intense en emotionele gebeurtenis en hoewel je zeker weet dit nooit te zullen vergeten, blijkt later veel langs je heen te zijn gegaan. Iemand vertelde me ooit dat ze zich afvroeg hoe de bekleding van de kist was, waarin haar moeder -die dol was op mooie stoffen- werd begraven. Ze vond het pijnlijk om te merken dat ze dat niet meer wist.

Mijn -misschien wat melancholieke- karakter zorgde ervoor dat ik me kon voorstellen dat ik in zo’n situatie, zoveel mogelijk zou willen vastleggen, omdat vergeten voor mij zou voelen als kwijtraken.

Zo vormde zich geleidelijk de gedachte dat het misschien een goed idee zou zijn om het afscheid te gaan fotograferen. Je zou dus kunnen zeggen dat mijn vrees voor vergetelheid of mijn drang tot vasthouden aan herinneringen mij op dit pad hebben gebracht. En hoe langer ik dit pad bewandel, hoe beter ik zie, dat juist doordat foto’s je helpen ‘vasthouden’, ze je ook helpen om te kunnen ‘loslaten’. Hierover schreef ik in het stukje Loslaten en Vasthouden.


  • Project Name Waarom foto’s
  • Date 13 maart, 2019
  • Category